Kokcydioza jest chorobą ptaków, która dotyka miliony hodowli drobiu na całym świecie. Ta poważna i zaraźliwa choroba może powodować straty ekonomiczne dla producentów i handlowców drobiu, a także wprowadzać poważne zagrożenie dla zdrowia ludzi i innych zwierząt.
Przebieg zakażenia jest różny w zależności od:
- gatunku kokcydiów
- zjadliwości i ilości pobranych oocyst przez ptaki.
Na ujawnienie się kokcydiozy ma także wpływ:
- wiek ptaków
- zakażenie wirusami osłabiającymi odporność(Gumboro, Mareka, adenowirusy, reowirusy)
- niedobory witaminowe w paszy(wit A, K, E, C oraz selenu)
- skażenie pasz mykotoksynami
- nieodpowiednie warunki utrzymania( zbyt duże stężenie mocznika, siarkowodoru, zagęszczenie ptaków)
Objawy:
Wyróżniamy postać ostrą, przewlekłą i subkliniczną Do ujawnienia się choroby dochodzi ok 3-6tyg. życia Postać ostra występuję przy zakażeniu E.brunetti, E.necatrix i E.tenella. Ptaki są osłabione, skupiają się w grupy, przestają żerować, grzebień jest blady. Pojawia się biegunka ze śluzem i krwią, spadają przyrosty masy ciała i zwiększa się ilość padłych ptaków. W obrazie sekcyjnym w zależności od stopnia inwazji widzimy zgrubienie ściany, otrębiasty nalot, białe smugi i krwotoczne zapalenie jelit.
W postaci przewlekłej i subklinicznej( E.acervulina E. Mitis) dochodzi do spadku przyrostów masy ciała, osowienia, może pojawić się biegunka, ale bez krwi, gorszy jest wskaźnik wykorzystania paszy.
Pewne rozpoznanie dokonuje się poprzez badanie sekcyjne potwierdzone badaniem mikroskopowym błony śluzowej jelit.
Profilaktyka:
Główną rolę odgrywa tutaj stosowanie kokcydiostatyków w paszy przez cały rzut brojlerów z wyłączeniem okresu karencji. Umożliwia to utrzymanie kokcydiów na takim poziome aby nie doszło do objawów klinicznych. Ważne jest aby kokcydiostatyki były stosowane wymiennie. Dwa w jednym rzucie( zazwyczaj w paszy STARTER -jonoforowy, GROWER- chemiczny) lub też jeden kokcydiostatyk przez 2-3 cykle, a po tym czasie kolejny.
Dobrym sposobem profilaktycznym jest stosowanie specjalistycznych ziołowych preparatów niwelujących ilość kokcydiów np: Cocolin. Są to ciekawe rozwiązania ponieważ nie zaburzają wzrostu i są naturalne, wadą ich jest skuteczność w stosunku do liczebności Kokcydiów. Tak więc należy je stosować profilaktycznie, a nie leczniczo.
Można także stosować szczepionki przeciw kokcydiozie podawane w wylęgarni bądź jak najwcześniej w miejscu odchowu w wodzie do picia. Gdy dojdzie do przełamania odporności i kokcydioza się ujawni należy:
- dokonać bardzo dokładnej dezynfekcji kurnika np. preparatem Keno Cox lub posypując posadzkę wapnem palonym i siarczanem amonu, polewając następnie wodą w proporcjach 10kg:20kg:100l/100m²
- zmienić dotychczas stosowany kokcydiostatyk na 6-12miesięcy
- w następnym rzucie ok. 10-14 dnia życia podać przez dwa kolejne dni BayCox w dawce 7mg/kg m.c.